Ürtiker (Kurdeşen)

Ürtiker (Kurdeşen)

Ürtiker (Kurdeşen) Nedir?

Kronik spontan ürtiker (KSÜ)

Adını daha önce duymamış olabilirsiniz; ancak Kronik Spontan Ürtiker’i kırmızı, kaşıntılı kabartılardan (kabarcık ve bant şeklinde izler olarak da bilinen bir döküntü şekli) tanıyabilirsiniz.1-3

KSÜ hastaları yaşamları üzerindeki kontrolü kaybetme deneyimi yaşayabilir. Kişilerin cildi yüzünden acı çekmemesi gerektiğine inanıyoruz, amacımız içinde yaşadıkları ciltlerinde gerçekten rahat olabilmeleri için KSÜ’lü hastalara yardım etmektir.

Yalnızca kaşıntılı cilt değil

Herkesin cildi farklı olduğundan herkesin deneyimlediği KSÜ de farklıdır. KSÜ’lü kişiler genelde şunları yaşar:

Kabartılar1-3

  • Şiş, kırmızı, kaşıntılı cilt.
  • KSÜ’lü kişilerim çoğu kabartı atakları yaşayacaktır.
  • Ataklar en az 6 hafta sürer ve geri gelebilirler.

Şişlik (Anjiyoödem):

  • Cildin derin katmanlarında ani ve bazen ağrılı şişlik (anjiyoödem).4
  • KSÜ hastası pek çok insan (%33-67) kabartılarına ek olarak şişlikten de (anjiyoödem) yakınır.3
  • Göz kapakları ve dudaklar vücudun en sık etkilenen bölgeleridir.4
  • Şişlik (anjiyoödem) genellikle 72 saat içinde iner.4

Genelde, KSÜ bir alerji değildir5

Kabartılarla birlikte gelişen diğer sorunların aksine, KSÜ’nün bilinen bir dış tetikleyicisi yoktur.3 Alerji değildir ve bu nedenle sıkıntı çekiyorsanız, bu sizin hatanız değildir.5 Ama net bir nedenin olmaması cildin sorunsuz olduğu dönemlerde bile ani bir atak tehdidinin KSÜ’lü kişilerin kapısında beklediği anlamına gelir. KSÜ’nün duygusal olarak zor bir durum olması yalnızca kötü günlerle sınırlı değildir.3

Bu alandaki araştırmamıza devam etmemizin ve diğerlerini cilt rahatsızlıklarına yönelik olarak yeni bir bakış benimsemeye yüreklendirmemizin nedeni budur.

Yaygın bir sorun mu?

Hepimizin içe kapalı hissettiğimiz, cildimizin kötü gözüktüğü günlerimiz oldu ama bir çoğumuz kötü günlerin kötü haftalara dönüşmesi halinde nasıl başa çıkacağımızı düşünmedik. Ürtiker düşündüğünüzden daha yaygındır. Pek çoğu için kısa süreli yaşansa ve geri gelmese de insanların %20’si yaşamlarının bir noktasında bunu deneyimleyecektir.6 Küçük bir kesimde ise (yaklaşık %0.5-1) KSÜ gelişmeye devam edecek ve günler ve haftalar boyunca kötü bir ciltle yaşamak zorunda kalacaklardır.7,8

Tipik bir KSÜ hastası?

Herkeste KSÜ gelişebilmesine rağmen bazı kişilerin etkilenme ihtimali daha yüksektir.

Cinsiyet

KSÜ kadınlarda erkelerin yaklaşık iki katı daha fazla görünüyor.7

Yaş

Her yaştan kişide KSÜ’ya yakalanabilir ancak görülme sıklığı 20-40 yaşları arasında en yüksektir.7

Süre

KSÜ öngörülemez özelliktedir ve bu nedenle de süresi farklılık gösterir. Çoğu insan için 1 ila 5 yıl sürer ama önemli sayıda insan için de beş yıldan bile uzun sürebilir.7

 

KSÜ 6 hafta ya da daha uzun süreli ısrarlı ürtiker belirtileri olarak tanımlanır. Rahatsızlık vücudun içinden kaynaklı olup herhangi bir dış uyarana bağlı değildir ve her olguda “spontan” gelişir.9

Hastaların bir alt popülasyonunda (%40-45) otoimmüniteyle açık bir bağlantı söz konusudur.Bu hastalarda KSÜ genellikle daha ağırdır ve tedavisi daha zordur. 9

Geri kalan otoimmün olmayan %55-60 hasta için neden ya da hastalığın oluşumuna ilişkin çok az bilgi bulunmaktadır.9

 

Derin doku şişliği (anjiyoödem) yaşayan KSÜ hastalarının 12 ay ya da daha uzun süre KSÜ yaşama olasılığı daha yüksek olabilir.

Hastalık genellikle 1-5 yıl sürer ama bu süre on yıllara da uzayabilir.

Yaşam kalitesi üzerine etkisi

KSÜ yaşam kalitesini olumsuz etkiler, sıklıkla uyku eksikliği ve depresyon ve anksiyete gibi eşlik eden psikolojik rahatsızlıkları da içerir.10

Araştırmalarda, benzer bir enerji eksikliği, sosyal izolasyon ve duygusal sıkıntı yaşayan hastalarla, KSÜ’nün olumsuz etkilerinin iskemik kalp hastalığıyla benzer olduğu görülmüştür.11,12
KSÜ’nün altında yatan spesifik nedenin sıklıkla tanımlanamaması, öngörülemeyen belirtileri ve ağır hastalık yükü hastalar ve doktorlarında moral bozukluğuna yol açar.10

Eşlik eden belirtiler10

*uyku eksikliği

*enerji eksikliği

*depresyon

*anksiyete

*sosyal izolasyon

*duygusal sıkıntı

Referanslar

  1. Asthma and Allergy Foundation of America (AAFA) website. "Chronic Urticaria (Hives)." Accessed July 2014. Available at: http://www.aafa.org/display.cfm?id=9&sub=23&cont=328
  2. American Academy of Allergy Asthma & Immunology (AAAAI) website. "Skin Allergy Overview." Accessed July 2014. Available at: http://www.aaaai.org/conditions-and-treatments/allergies/skin-allergy.aspx 
  3. Maurer M et al. Allergy 2011; 66:317-30.
  4. Axelrod S, Davis-Lorton M. Mt Sinai J Med 2011; 78:784-802.
  5. Augey F et al. Eur J Dermatol 2011; 21(3):349-53.
  6. Schaefer P. Am Fam Physician 2011; 83(9):1078-84.
  7. Maurer M et al. Allergy 2011; 66:317-30.
  8. Zuberbier T, Maurer M. Acta Derm Venereol 2007; 87(3):196-205.
  9. Kaplan AP. Allergy Asthma Immunol Res. 2012; 4(6):326-31.
  10. Maurer M et al. Allergy. 2011; 66:317-30.
  11. O'Donnell BFO et al. Br J Dermatol 1997; 136:197-201.
  12. Maurer M et al. N Eng J Med 2013; 368(10):924-35.