Bebek Bezi Pişiği (Diaper Dermatitis)
Bebek Bezi Pişiği (Diaper Dermatitis)
Bebek Bezi Pişiği (Diaper Dermatitis) Nedir?
Kimyasalların veya allerjenlerin deri ile direkt teması sonrası akut (hızlı başlangıçlı) veya kronik (süreğen) olacak şekilde ortaya çıkan deri hastalıkları kontakt (temas) dermatit olarak adlandırılmaktadır. Vakaların yüzde sekseni sabunlar, çözücü maddeler, deterjanlar ve bunlara benzer maddelere aşırı maruziyet veya maddelerin arttırıcı etkileri sonucu oluşmakta olup, iritan (tahriş edici) kontak dermatit olarak kategorize edilmektedir. Deriye sürülen antimikrobiyaller, anestetik ilaçlar, saç bakım kremlerindeki koruyucular, nikel içeren takılar ve buna benzer materyallere karşı oluşan dermatitler ise alerjik kontak dermatitler olarak sınıflandırılmaktadır. Bebek bezi pişiği, derinin aşırı ıslanması, ıslanma sonrası yumuşaması, idrar ve dışkı ile uzun teması, bez içerisindeki materyaller ve deriye sürülen maddeler sonucunda ortaya çıkabilen, iritan kontakt dermatit alt tipidir.
Bebek Bezi Pişiğinin Nedenleri Nelerdir?
Bebek Bezi Pişiği, bezin deri ile temas olduğu bölgeyle sınırlıdır. Bez bölgesinde artmış ıslaklık, deriyi fiziksel, kimyasal ve enzimatik (kimyasal tepkimelerde rol alan maddeler) mekanizmalara karşı daha savunmasız hale getirmektedir. Aşırı ıslanma sonrası derinin en üst tabakasında bulunan bir enzim aracılığıyla normalde deride bulunan bakterilerden amonyak serbest kalarak tahriş edici etkiye sebep olabilmektedir. Bir başka neden ise dışkıda bulunan enzimlerin idrar ile birleşerek derinin normal yapısını bozarak tahrişe neden olmasıdır.
Bebek bezi pişiği nedenleri arasında dışkı ve idrarın tahrişe neden olmasının haricinde;
- Sürtünmeye bağlı deride zedelenme
- Bez bölgesinde kullanılan yeni ürünlerin tahrişe neden olması
- Bakteriyel veya mantar enfeksiyonu
- Yeni gıda maddelerinin tüketimine başlanması
- Deri hassasiyeti
- Antibiyotik kullanımı sayılabilir.
Bebek Bezi Pişiği Ne Kadar Yaygındır?
Bebek bezi pişiği, sıklıkla bir yaşına kadar çocukları etkilemektedir. Pişiğin en sık görüldüğü dönem ise 9 ve 12. aylar arasıdır. Bebek bezi pişiği, yüzde 7 ila 35 arasında görülme sıklığına sahiptir. Bebek bezi pişiğinde ırk veya cinsiyet açısından herhangi bir farklılık yoktur. Bez pişiği ayrıca herhangi bir yaşta bez kullanan, özellikle yaşlı popülasyonda da görülebilmektedir.
Bebek Bezi Pişiğinin Belirtileri Nelerdir?
Bebek bezi pişiğinin belirtileri arasında bez bölgesindeki derinin kırmızı, hassas görünümde olması ve bebeğin normale daha huzursuz olması sayılabilir.
Bebek Bezi Pişiği Nasıl Tedavi Edilir?
Bebek bezi pişiğinin en iyi tedavisi, bebeğin derisini olabildiğince temiz ve kuru tutmaktır. Pişik önlemlere karşı devamlılık gösteriyorsa mutlaka hekime başvurarak bebek bezi pişiğine yönelik doğru tedavi başlanmalıdır. Tedavide; öncelikle steroid içeren kremler, hastalık etkeni olarak bakteri tespit ediliyorsa antibiyotik, mantar tespit ediliyorsa antifungal (mantar öldürücü ilaçlar) ilaçlar kullanılmaktadır.
Ebeveynlere Öneriler
Bebek bezi pişiği sıklıkla bazı noktalara dikkat ederek başarıyla tedavi edilebilmektedir.
Bez bölgesini temiz ve kuru tutmak: Bez ıslandığında veya kirlendiğinde kısa sürede temiziyle değiştirilmelidir. Pişik iyileşene kadar gece bez değişimi yapılması iyileşmeye katkı sağlayacaktır.
Havalanmayı arttırmak: Bebeğin derisinin havalanması için kısa aralıklarla bezsiz kalması ve pişik geçene kadar daha büyük beden bezler kullanılması faydalı olacaktır.
Doktora danışılarak merhem, krem, losyon kullanımı: Bu ürünlerin pişik döneminde gün boyunca kullanımı pişik bölgesindeki şikayetleri azaltarak, bebek derisinin korunmasını da sağlayacaktır.
Günlük banyo; pişik tamamen geçene kadar bebeği ılık, katkısız sabunla her gün yıkamak pişiğin ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır.
Referanslar:
- https://emedicine.medscape.com/article/911985-overview ET:08.02.2018
- McPhee, S. J., Papadakis, M. A., & Rabow, M. W. (2017). Current medical diagnosis & treatment 2017. 57nd ed. New York: McGraw-Hill Medical p. 124-126
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diaper-rash/symptoms-causes/syc-20371636 ET:08.02.2018
